Yu Hua’nın Yaşamak adlı romanını uzun zaman önce okudum ama etkisi hala zihnimde taptaze. Kitabı kime önerdiysem mutlaka bir iz bıraktığını söyledi. Kolay bir okuma değil Yaşamak. Hikayenin merkezindeki karakterimiz Xu Fugui’ye hem çok kızdım hem de sonrasında içim paramparça oldu. Hayatın onu oradan oraya savuruşuna tanıklık etmek, insan olmanın en kırılgan, en çıplak halini görmek gibiydi. Yaşamak, bazen sadece nefes almanın ötesine geçer; bazen de sadece nefes almak kalır geriye…
Roman, Çin’in modern tarihine tanıklık eden bir adamın hayatını anlatıyor gibi görünse de aslında çok daha fazlasını barındırıyor içinde. Fugui, gençliğinde sorumsuz, kumarbaz bir adamken her şeyini kaybettiği bir noktada hayata tutunmaya çalışıyor. Ailesi, serveti, onuru… Hepsi bir bir elinden gidiyor ama o yine de yaşamaya devam ediyor. Bu devam ediş bir direnişten çok, sessiz bir kabullenişe benziyor. İşte burada kitabın en can yakıcı tarafı ortaya çıkıyor: İnsan, her şeye rağmen yaşamak zorunda mı?
Yu Hua, karakterlerini idealize etmeden, kahramanlaştırmadan anlatıyor. Fugui’nin hataları, zayıflıkları ve pişmanlıkları bize o kadar gerçek geliyor ki yer yer kendi hayatımıza dönüp bakmak zorunda kalıyoruz. Belki de o yüzden bu roman bu kadar etkileyici: Çünkü içimizdeki “yaşamak” halini de sorgulatıyor. Hayatta kalmak ile gerçekten yaşamak arasındaki o ince çizgide bir adamın hikayesini izliyoruz. Ve bu hikaye boyunca defalarca kırılıyoruz.
Kitap boyunca beni en çok etkileyen şeylerden biri, yaşanan tüm kayıplara rağmen Fugui’nin içindeki yaşam kıvılcımını tamamen kaybetmemesiydi. Yaşamak, bazen bir inat, bazen bir lanet, bazen de çaresizlik. Ama belki de en çok, bir alışkanlık. Fugui yaşadıkça, biz okurlar da onunla birlikte büyüyor, kabulleniyor, susuyoruz. Her trajedi sonrası gelen sessizlikte, bir çığlık duyuyoruz: “Ben hala buradayım.”
Yu Hua, Yaşamak ile yalnızca Çin halkının tarihsel travmalarını anlatmıyor; aynı zamanda evrensel bir insanlık hikayesi yazıyor. Ve bu hikaye bize, yaşamanın sadece hayatta kalmak değil, her gün yeniden başlamak olduğunu hatırlatıyor.
0 Yorumlar